خطیب‌زاده: در وین، توافقاتی حاصل شده است| آماده مذاکره با عربستانیم
سعید خطیب زاده صبح روز دوشنبه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران داخلی و خارجی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه وزیر امور خارجه روز گذشته اعلام کرد که در جریان مذاکرات وین در حوزه اخذ تضمین‌ها پیشرفت‌هایی حاصل شده و این پیشرفت‌ها در چه حوزه‌هایی بوده است، خطاب به خبرنگار پرسش کننده گفت: اجازه بدهید آنچه که در میز گفتگو‌ها مطرح و در مورد آن رایزنی می‌شود در فضای عمومی مطرح نشود.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: در حوزه اخذ تضمین‌ها در مورد ابعاد مختلف آن با ارائه راهکار‌های خلاقانه و با ابتکاراتی که صورت گرفته بحث و رایزنی شده است. توافقاتی حاصل شده است، ولی نباید فراموش کنیم که در مورد هیچ چیزی توافق نمی‌شود مگر اینکه در مورد همه چیز توافق انجام شود.
خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد روابط ایران و آذربایجان و سفر مقامات دو کشور به تهران و باکو اظهار کرد: روابط ایران و آذربایجان از برخی از سوءتفاهمات رسانه‌ای عبور کرده است.
وی با بیان اینکه در حوزه روابط با کشور‌ها بحث دیپلماسی عمومی برای ما مهم است و در متن حضور دارد، گفت: بین ایران و آذربایجان در حوزه موضوعات دوجانبه موضوع بازسازی و همکاری‌های منطقه ای، اقدامات و همکاری لازم در حال انجام است. برای نمونه در مورد کریدور خلیج فارس تا دریای سیاه درست است که ایران هماهنگ کننده این روند است، ولی آذربایجان، ارمنستان، یونان و بلغارستان نیز در این روند حضور دارند. ایران در حوزه منطقه‌ای بر روی ترتیبات منطقه‌ای درون زا تأکید دارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در پاسخ به سوال در مورد حملات نظامی اخیر ترکیه به منطقه شمال عراق و تحلیل برخی از رسانه‌های ترکیه‌ای مبنی بر اینکه این حملات پیام‌هایی را از سوی ترکیه به ایران و حتی آمریکا دارد و یک نوع جنگ ژئوپلیتیک است، تصریح کرد: احترام به تمامیت ارضی عراق موضوعی جدی برای ایران است. مرز‌های ایران و ترکیه سال‌های سال مرز‌های صلح و دوستی بوده اند و روابط دو کشور روابط طبیعی است و سال هاست که ما از منازعات ژئوپلیتیک دور بوده ایم.
خطیب زاده با بیان اینکه دو کشور ایران و ترکیه در موضوعات مختلف با یکدیگر رایزنی و گفتگو می‌کنند، اظهار کرد: در برخی از این حوزه‌ها مواضع دو کشور به یکدیگر نزدیک است و در برخی از حوزه‌ها نیز تلاش مان این است که از اختلاف نظر‌ها عبور کنیم.
وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه گفته شده که آقای گلبدین حکمت یار یکی از مقامات سابق افغانستان به تازگی به ایران سفری داشته است و آیا این خبر تأیید شده است، گفت: رفت‌وآمد چهره‌های افغانستانی به ایران امر تازه‌ای نیست. تهران به صورت منظم میزبان گروه‌ها و چهره‌های مختلف محترم افغانستانی بوده است. در چارچوب این مسیر که در انجام گفتگو‌های بین افغانی تأکید دارد و ما این مسیر را ادامه می‌دهیم.
خیب زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری در خصوص اینکه گفته شده در جریان تحولات اخیر در افغانستان حدود یک میلیون نفر افغانستانی به ایران آمده‌اند و برخی از آن‌ها با ویزا‌های یک ماهه و سه ماهه آمده اند و اکنون با توجه به مدت زمان اتمام ویزای‌شان با مشکلاتی روبرو هستند، تصریح کرد: ما در خصوص بی جاشدگان افغانستانی، در ایران با یک معضل جدی روبرو هستیم. در بازه زمانی که فضای ناامنی در افغانستان حاکم شده بود با سیل عظیم بی جاشدگان به مرز‌های ایران مواجه شدیم. بسیاری از آن‌ها به صورت غیرقانونی و برخی دیگر نیز به صورت قانونی وارد شدند. ما تلاش کرده ایم چه آن‌هایی که به صورت قانونی و چه آن‌هایی که به صورت غیرقانونی به ایران آمده اند در وضعیت مناسب انسانی قرار بگیرند.
وی با اشاره به حضور چندین میلیون مهاجر افغانستانی به ایران و اینکه ما در این زمینه مشکلات زیادی داریم، گفت: متأسفانه هیچ کمک قابل توجهی از سوی نهاد‌ها و سازمان‌های بین المللی به ایران صورت نگرفته در حالی که آن‌ها وضعیت سخت و دشوار اتباع افغانی را می‌دانند.
وی افزود: در مورد آن‌هایی که مدت ویزای آن‌ها تمام شده تلاش کردیم که این ویزا‌ها را تمدید کنیم و روند مربوط به آن را تسهیل کنیم، ولی جمعیت چندصدهزارنفری جمعیت زیادی است.
خطیب زاده افزود: ما همچنین تمام تلاش مان را می‌کنیم که افغانستان دارای فضای مناسبی باشد که افغانستانی‌های باغیرت بتوانند در کشور خودشان زندگی محترمی داشته باشند.
سخنگوی وزیر خارجه کشورمان در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برخی از رسانه‌های غربی اعلام کرده اند که دور هشتم مذاکرات وین از فردا سه شنبه از سر گرفته خواهد شد، گفت: ان‌شاءالله هیئت مذاکراتی ایران فردا عازم وین خواهند بود و این انتظار وجود دارد که همه هیئت‌ها فردا برگردند و رایزنی‌ها و گفتگو‌ها از سر گرفته شود.
وی ادامه داد: طبیعی است که ایران انتظار دارد که تصمیمات لازم و ضروری از سوی طرف‌های مقابل به ویژه واشنگتن اتخاذ شده باشد، در موضوع رفع تحریم‌ها و انتفاع ایران از برجام.
خطیب زاده افزود: انتظار ما این است که هیئت‌ها از جمله آمریکایی‌ها با دستورالعمل روشن برای عمل به تعهداتشان در راستای برجام و رفع تحریم‌ها به وین برگردند. موضوعات قابل توجهی در دستور کار است که جز با تصمیمات سیاسی واشنگتن احتمالا گشایشی در آن متصور نیست.
وی با بیان اینکه این انتظار وجود دارد که اظهارنظر‌های مثبت در مورد مذاکرات و برجام در عمل تبدیل به اجرای تعهدات شود، تأکید کرد: مقامات آمریکایی باید بدانند که هزینه تصمیمات مخرب و غلط آن‌ها در خصوص خروج غیرقانونی از برجام و عدم انجام تعهداتشان را نمی‌توانند از جیب ملت ایران بپردازند. آن‌ها باید اعتماد ملت ایران را کسب کنند و در عمل نشان دهند که از مسیری که رفته اند برگشته اند و برخی از اظهارات که بیانگر این است که آن‌ها حاضر نیستند هزینه تصمیمات غلط خود را بپردازند مانع بزرگی در این زمینه است. ما منتظر می‌مانیم که در وین این تغییر رفتار را به صورت عملی ببینیم.
این دیپلمات ارشد کشورمان همچنین با بیان اینکه اروپایی‌ها نیز در حوزه برجام بی عملی‌های مفصل و مکرری داشته اند، ادامه داد: تنها راه این است که به تعهدات خود عمل کنند و از بی عملی مطلق عبور کنند و برای یک بار نشان دهند که از اراده و توان لازم برای انجام تعهداتشان برخوردار هستند و کنشگران قابل اتکایی در نظام بین الملل هستند.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد اقدامات و برنامه‌های برخی از رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور علیه زبان فارسی و اظهارنظر‌های مختلف مطرح شده در این زمینه گفت: برخی تلاش ها، دسیسه‌ها و توطئه‌ها علیه هویت ایران و علیه ملت بزرگ ایران در جریان است که البته این‌ها امر جدیدی نیست و نیت آن‌هایی که این توطئه‌ها و دسیسه‌ها را علیه ملت بزرگ ایران انجام می‌دهند بر کسی پوشیده نیست. آن‌ها در جنگی وارد شده اند که از قبل در آن شکست خورده هستند، جنگ علیه هویت ایرانی و زبان فارسی.
وی با بیان اینکه زبان فارسی، زبانی است که تاریخ ما را پیوند داده است و با آن خاطرات مشترک یک ملت را تکرار می‌کنیم، گفت: حتی کسانی که آشنایی کمی با ادبیات فارسی دارند با جایگاه زبان فارسی آشنا هستند. این دسیسه‌ها مثل کف روی آب هستند و خیلی تأثیرگذاری ندارند.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوال دیگری در مورد تصمیم اخیر رئیس جمهور آمریکا در مورد تمدید برخی از معافیت‌های تحریمی در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران گفت: این‌ها اسقاطی‌هایی است که دولت ترامپ در ادامه اقدامات ضدبرجامی خود و نقض تعهدات این کشور ملغی کرده بود. این اسقاطیه‌ها مرتبط با تعهدات هسته‌ای است و آنچه که امروز انجام شده بخش بسیار کوچکی در حوزه خاص طرف آمریکایی بوده است.
خطیب زاده افزود: تمرکز جدی ما در حوزه انتفاع اقتصادی ایران و مردم ایران از برجام است و متأسفانه در این حوزه هیچ اقدامی انجام نشده است. آمریکا تصمیم گرفته در حوزه‌ای که خودش می‌خواهد اقداماتی را انجام دهد و این‌ها مواردی نیست که ارزش پرداخت جدی داشته باشد. آنچه که ارزش دارد این است که آمریکا با دستور کار مشخصی و گرفتن تصمیمات لازم به وین برگردد.
وی افزود: ایران و طرف‌های برجامی تصمیمات سخت خود را همان زمانی گرفتند که در برجام ماندند و اجازه دادند که این توافق زنده بماند. امروز آمریکا باید به جای فرافکنی که کمک موثری به تغییر رفتار او نمی‌کند با یک دستور کار مشخص و اخذ تصمیمات سیاسی برای رفع تحریم‌ها و انجام تعهداتش به وین بیاید و اگر چنین اتفاقی رخ دهد در کوتاه‌ترین زمان توافق حاصل می‌شود. هیئت مذاکراتی ایران با ظرفیت ملی، تمامی اجازه‌های لازم و توان خود از روز اول به وین رفته است و امیدواریم که این تصمیمات از سوی طرف مقابل اتخاذ شود.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در ادامه اظهارات خود در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا، در ارتباط با انجام دور بعدی مذاکرات ایران و عربستان در عراق و رایزنی تلفنی اخیر نخست وزیر عراق با سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور در این زمینه اظهار کرد: همان طور که آقای رئیس جمهور نیز در جریان رایزنی با نخست وزیر عراق مطرح کردند ما از انجام گفتگو‌ها بین تهران و ریاض استقبال می‌کنیم و از تحرکات و تلاش‌های دولت عراق نیز برای گسترش دیپلماسی در منطقه استقبال و قدردانی می‌کنیم.
خطیب زاده افزود: جمهوری اسلامی ایران همواره برای انجام مذاکرات آمادگی داشته و در اینجا نیز بار دیگر آمادگی خود را برای شرکت در دور بعدی مذاکرات در بغداد اعلام می‌کنیم ما آماده ادامه مذاکرات بین تهران و ریاض در بغداد هستیم و تعیین تاریخ و زمان دور بعدی مذاکرات منوط به اراده‌ای است که در ریاض باید ایجاد شود و به محض این که این اراده شکل بگیرد ما در بغداد حاضر خواهیم بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ایسنا، در ارتباط با تصمیم اخیر اتحادیه آفریقا مبنی بر لغو عضویت ناظر رژیم اشغالگر قدس در این اتحادیه اظهار کرد: تصمیم دسته جمعی ۵۵ کشور اتحادیه آفریقا نشان داد که اقدامات رژیم اشغالگر قدس برای عادی سازی خود در صحنه بین الملل یک اقدام ابتر است و ما از این تصمیم بخردانه و درست اتحادیه آفریقا حمایت می‌کنیم. از کشور‌هایی که در مقابل اقدامات این رژیم موضع گرفتند حمایت می‌کنیم و این اقدام اتحادیه آفریقا یک پیام بزرگ دارد برای کسانی که در منطقه با سوء محاسبه در مسیر عادی سازی روابط با این رژیم حرکت می‌کنند.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد اخبار منتشر شده در زمینه سفر مجدد سردار اسماعیل قاآنی فرمانده سپاه قدس به عراق و رایزنی هایش با گروه‌های شیعه در این کشور جهت ایجاد وحدت بین آن‌ها خطاب به خبرنگار پرسش کننده تصریح کرد: من به شما توصیه می‌کنم که در ارتباط با این موضوع با سخنگوی ستاد کل نیرو‌های مسلح صحبت کنید.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران همواره تلاش داشته که از نهاد‌های قانونی و همچنین ایجاد وفاق و وحدت در عراق حمایت کند و از حضور تمام گروه‌ها در شاکله دولت عراق حمایت می‌کند. از منافع مردم عراق حمایت و پشتیبانی می‌کند و در این مسیر از تمامی تلاش‌های ممکن بهره گرفته و می‌گیرد.
وی همچنین در مورد نوع واکنش گروه‌های عراقی در ارتباط با این اقدامات گفت: در این زمینه شاهد رویکرد مثبت و سازنده اغلب گروه‌های عراقی هستیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که به تازگی رئیس جمهور ترکیه اعلام کرده که با ایران و رئیس جمهور ایران در ارتباط با موضوع گاز رایزنی و گفتگو کرده است، ولی اخیرا خبری منتشر شد که قرار است بین ترکیه و اسراییل در مورد انتقال گاز تفاهم‌هایی صورت بگیرد و گاز از اسراییل به ترکیه و سپس اتحادیه اروپا منتقل شود خطاب به خبرنگار پرسش کننده اظهار کرد: من در جریان جزییاتی که شما اشاره کردید قرار ندارم.
وی افزود: رژیم اشغالگر قدس از هر فرصتی استفاده می‌کند که دست و پای دراز و نامتقارن خود را در منطقه گسترش دهد و باعث ایجاد ناامنی در منطقه شود و حوزه ناامنی را در منطقه گسترش دهد. همسایگان ما از منطقه آگاهی دارند و مواضع جمهوری اسلامی ایران را در این ارتباط می‌دانند.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به این سوال که مقامات آمریکایی اعلام کرده اند که در حوزه تضمین ها، ما نمی‌توانیم این تضمین را بدهیم که دولت بعدی آمریکا از برجام خارج نشود افزود: موضوعی که شما اشاره کردید بهترین دلیل است که ایران و ۱+۴ به درستی اصرار داشته باشند که آمریکا باید تضمین‌های لازم را برای اجرای تعهداتش در اینده بدهد. ما نمی‌توانیم شاهد این باشیم که بار دیگر آمریکا با عدم انجام تعهداتش نظام بین المللی را به تمسخر بگیرد و از مکانیزم‌های داخل برجام به ضرر برجام استفاده کند و شرکت‌هایی که می‌خواهند با ایران همکاری و تجارت داشته باشند مورد تهدید آمریکا قرار بگیرند.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود افزود: ما در حوزه‌های مختلف مذاکراتی پیشرفت‌های قابل توجهی داشتیم در حوزه تضمین‌ها نیز ایده‌ها مطرح شده است مکتوب شده است چارچوب توافق و چشم انداز متنی توافق روشن است و این که آمریکایی‌ها با چه پاسخ‌هایی به سوالات مطرح شده به وین بیایند روشن می‌کند که ما چه زمانی به توافق می‌رسیم.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که طرف‌های غربی مطرح کرده اند که احتمالا این دور از مذاکرات دور آخر است و آیا ایران نیز تصور بر این دارد که این دور ازمذاکرات دور نهایی و دور آخر خواهد بود افزود: اگر طرف‌های مقابل می‌گویند که این دور از مذاکرات دور آخر است روشن است که باید با پاسخ‌های درست در راستای اجرای تعهداتشان به وین بازگردند.
وی افزود: اگر طرف‌های مقابل به ویژه آمریکایی‌ها که فردا در وین حضور پیدا می‌کنند همین فردا اعلام کنند که تضامین لازم را ارائه می‌کنند و به تعهدات خود عمل می‌کنند فردای آن روز توافق قابل دسترسی است. ولی اگر این گونه اظهارات برای بازی‌های رسانه‌ای و اطلاعاتی در فضای عمومی باشد ایران به این ضرب الاجل‌های ساختگی فکر و توجه نمی‌کند.
خطیب زاده در همین مورد تاکید کرد: زمان رسیدن به توافق را دو چیز مشخص می‌کند، پاسخ آمریکا به سوالات مطرح شده و انجام تعهدات از سوی این کشور و همچنین سرعت طرف‌های مقابل در میز مذاکرات برای آنچه که باید به سرعت انجام دهند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه گفت و گوی خود با خبرنگاران در خصوص دادگاه برگزارشده موسوم به دومین دادگاه حوادث آبان ماه در لندن اظهار کرد: هر نمایشی کارگردان و بازیگرانی دارد و برخی برای آن صحنه و تماشاچی را فراهم می‌کنند.
وی با بیان این که وارد بازی‌های نمایشی نمی‌شوم، تصریح کرد: آنچه در این جا مهم است، این است که دولت و مقامات انگلیس باید بدانند که لندن را به صحنه تمرکزی در اقدامات ضد مردم ایران و همچنین آماده کردن این فضا‌های مسموم تبدیل کردند. لندن باید تصمیم بگیرد که می‌خواهد تا چه زمانی به این رفتار خود ضد ملت ایران ادامه دهد. رفتار‌های انگلیس مسبوق به سابقه است. هیچ دولت مسئولی این‌چنین رفتار خصمانه‌ای را در دستورکار خود قرار نمی‌دهد که فضا‌هایی را برای رسانه‌هایی که سر در آخور تروریست‌ها دارند و ضد ملت ایران توطئه‌های شبانه‌روزی دارند، آماده کند. اعتراضات جدی خود را در این زمینه به مقامات انگلیسی اعلام و گفته‌ایم این رفتاهاری نابخردانه متناسب با عمل مسئولانه یک دولت در نظام بین‌الملل نیست.
خطیب زاده در مورد اظهارات نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی درباره حصول توافق در وین گفت: برخی اوقات جملات مقامات این رژیم جعلی، خبری است و از جنس پیش بینی نیست و می‌خواهند بگویند در حال این توطئه‌ها هستیم.
وی با بیان این که این منطقه از روزی که رژیم اشغالگر قدس با دسیسه درست شد، روی خوشی ندیده است، افزود: این رژیم مبنای ترور و خونریزی و ناامنی در همه جای منطقه بودند و طبیعی است زبان دیپلماسی و تفاهم برای آن‌ها خطر است و تلاش می‌کنند با هر وسیله‌ای در فضای ایران هراسی و ایران ستیزی بدمند.
سخنگوی وزارت امور خارجه درخصوص محکوم شدن سه عضو گروهک الاحوازیه در دانمارک، تصریح کرد: آنچه به آن اعتراف شد، نکته‌ای بود که سال‌ها جمهوری اسلامی ایران به آن تأکید می‌کرد. متأسفم که به رغم احراز مسئولیت قطعی برخی گروهک‌های تروریستی از جمله الاحوازیه در جنایت ضد مردم ایران و آگاهی قطعی این کشور‌ها از وابستگی این گروهک‌های تروریستی توسط برخی کشور‌ها از جمله عربستان و همچنین آگاهی از فعالیت‌های این گروهک‌های تروریستی در اروپا، این کشور‌ها پناهگاهی برای گروه‌های تروریستی قرار دارند. به رغم اعلان قرمز برای گروهک‌های تروریستی، این کشور‌های اروپایی در رفتاری دوگانه سرباز زدند که سران جنایتکار این گروهک‌ها را اخراج و تحویل ایران بدهند. بدیهیات اخلاق و حقوق بین‌الملل ایجاب می‌کند این کشور‌ها از استاندارد‌های دوگانه فاصله بگیرند و به بهشت امنی که برای این گروهک‌ها درست کردند، خاتمه دهند. به برخی کشور‌های منطقه که منابع مالی و لجستیکی این گروهک‌ها را تأمین کرده اند، مجددا هشدار میدهم که ایران ثابت کرده که برای تامین امنیت و منافع مردم با هیچ طرفی مصالحه نمی‌کند و شوخی هم ندارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال دیگری درباره مانور دریایی آمریکا با رژیم صهیونیستی و عربستان در منطقه نیز اظهار کرد: حضور نامشروع قدرت‌های فرامنطقه‌ای در این منطقه دهه‌هاست که منبع ناامنی و جنگ در منطقه بوده است. آمریکا میراثی در منطقه گذاشته که میراث شوم جنگ در منطقه است. بعد از تجاوز آمریکا به افغانستان و عراق منطقه وارد چرخشی شده است. مردم منطقه با آگاهی کامل پیگیری می‌کنند و دولت‌هایی که به دنبال تامین امنیت خود از طریق این پرداخت‌ها به آمریکا هستند بهتر از هر کسی می‌دانند سر بزنگاه‌ها آمریکا در کنار هیچ کشوری قرار نگرفته است، رژیم صهیونیستی نیز همه تلاش‌ها را کرده که این کشور‌ها را ناامن کند. کشور‌های منطقه هر چقدر زودتر به ترتیبات منطقه‌ای برگردند، این برای منطقه بهتر خواهد بود.
خطیب زاده همچنین در این نشست در پاسخ به سوال دیگری در مورد مذاکره مستقیم با آمریکا و برخی از ظهارنظر‌ها در مورد مذاکرات وین تصریح کرد: فارغ از خوشبینی‌ها و بدبینی‌ها و واقع نگری‌ها الان زود است درباره نتیجه مذاکرات پیشگویی کنیم، چرا که به طور کلی در فضای بین‌الملل پیشگویی امر درستی نیست.
وی افزود: هیأت مذاکره کننده ایران برای لغو تحریم‌های غیرقانونی و فراسرزمینی آمریکا در وین حاضر بوده است و به مذاکرات ادامه می‌دهد، خطوط قرمز و چارچوب ما کاملا روشن است و ما از آن چارچوب خارج نمی‌شویم. ما گفتگو‌ها را در فضای عمومی انجام نمی‌دهیم، مسائل را به صورت روشن در میز مذاکرات مطرح کرده‌ایم، اجرای برجام، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل و معاهدات بین‌المللی در حوزه عدم اشاعه مسائلی است که ما دنبال می‌کنیم.
در ابتدای این نشست، سخنگوی وزارت امور خارجه فرا رسیدن سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی را تبریک گفت و بیانیه وزارت امور خارجه در این زمینه را به دو زبان فارسی و انگلیسی قرائت کرد.
